Mijn voorouder Adam Johannes meldde zich op 19 juni 1778 aan bij het 1e bataljon infanterie Lewe Aduard dat op dat moment dicht bij zijn woonplaats in Leeuwarden was gelegerd. Op dat moment liet hij zijn vrouw en twee kleine kinderen "in de steek". Kort daarna vertrok zijn bataljon naar 's Hertogenbosch, en daarna nog naar verschillende andere steden waarna hij op 18 oktober 1784 in Hellevoetsluis met paspoort wordt ontslagen.

Ik heb de volgende vragen:

• Diensttijd: op de pagina van het stamboek staan periodes hoe lang men in dienst is genomen. Dit verschilt per persoon (acht jaar en acht maanden, zes jaar en zes maanden, zes jaar en vijf maanden, acht jaar en twee maanden, "voor zijn leven", etc). Hoe kwam dit tot stand? Kom men zelf een periode kiezen?
• De manschappen waren in verschillende plaatsen gelegerd, meestal ver van huis. Dit was ook het geval bij mijn voorvader Adam, maar zijn gezin bleef achter in Oenkerk. Was er verlof geregeld? En hoe vaak konden ze dan naar huis? Het lijkt dat hij in ieder geval thuis is geweest als ze wisselden van Garnizoensplaats, kan dat kloppen?
• Ik begrijp dat de garnizoenscommandant de soldij in ontvangst nam en verdeelde onder de soldaten. Hoe kreeg het thuisfront beschikking over dat geld? Werd dit afgedragen als de soldaten met verlof naar huis gingen?

Ik ben benieuwd naar uw reacties, het zou mij ook helpen te begrijpen hoe zijn vrouw en kinderen konden leven in de zes jaar dat hij in dienst was.
 

In de derde regel heeft u het over 1884. Ik neem aan dat dat 1784 moet zijn. Of het jaar 1778 in de eerste regel moet niet juist zijn.

@L.Loef, typfoutje, natuurlijk 😉

Inderdaad, ik zal het aanpassen. 
ik ben vooral benieuwd naar de dagelijkse gang van zaken rond zo’n regiment. ik ben ooit eens een document tegengekomen waar de verplaatsingen van dit 1e regiment infanterie van Lewe Aduard werden vermeld maar kan het helaas niet terugvinden. Dus als iemand iets weet..

Ik zie dat zijn vrouw in 1782 nog een derde kind kreeg. Dus Adam zal zeker wel een of meer keren met verlof geweest zijn, of zijn vrouw is enige tijd met het leger meegereisd.

Hoi Liesbeth, klopt. Toen ik dat zag begon ik me af te vragen hoe vaak Adam eigenlijk naar huis ging om zijn gezin te zien.

Het vreemde is dat hij na te zijn afgezwaaid in Hellevoetsluis niet meer naar huis is teruggekeerd, maar gewoon ergens anders is gaan wonen en een nieuw gezin heeft gesticht.

Dat kind van 1782... is dat echt van hem of was hij toen al uit beeld en had zijn vrouw een ander die het gezin onderhield?  Ze waren toen vaak tamelijk pragmatisch. Het levensonderhoud kwam eerst.

Dat lijkt me lastig om te achterhalen. Uit de akte valt dit helaas niet op te maken (zie onderste regels)

Hij trouwt later in Assen als J.M. dus het lijkt erop dat hij zijn vlucht heeft genomen in het leger en nooit meer teruggekomen is.

Er wordt nog wel verhuist in Oenkerk tijdens de diensttijd van Adam, onduidelijk is of hij daar zelf ook bij aanwezig was (allefriezen, speciecohieren Tietjerksteradeel | Oenkerk).

Daar lijkt het inderdaad op, Frank Franz. Ook omdat hij zijn naam wijzigt in Jan Adams. Ik zit nog met een gat tussen 18 oktober 1784 (als hij Hellevoetsluis verlaat) en 2 mei 1802 als hij in Assen trouwt. Het zou kunnen dat hij nog weer heeft bijgetekend maar daar heb ik nog niets van kunnen vinden.

Nederland kende in 19e eeuw een diensplicht van 6 jaren via inloting. Franse bezetter (1794 - 1815) voerde de dienstplicht in. Voor die tijd werden militairen (ook buitenlanders) ingehuurd en betaald via garnizoencommandanten. Bijzonderheden in archieven Raad van State.

Waren actief in april -  november voornamelijk in Noord-Brabant/Limburg/Gelderland/Friesland/Groningen en gingen daarna in winterkwartier in legerplaats of bij particulieren. Dit laatste is m.n terug te vinden in lijsten op site van 's-Hertogenbosch.

Heb gedownload Legerplaatsenlijst met legeronderdelen vanaf 1700 en plaats die later. van Aduard was commandant legeronderdeel Nationalen nr.2 en volgde zijn vader op. Jan Evert Lewe van Aduard (1745-1807) - Wikipedia

Jan Keevel heeft veel informatie over militairen verzameld en ondergebracht onder site symbaloo.Soldaten-genealogie (symbaloo.com)

@Martin Jongkoen: dank voor de reclame 
Waar kan ik mogelijk interessante gegevens vinden over de genoemde inkwartiering bij particulieren? Wil je de URL delen a.u.b? (dan komt die ook weer in een blokje)
 

Algemeen:
Ben net als vragensteller zeer geïnteresseerd in de oorspronkelijke 2e en 3e vraag.

Grtn

 

De befaamde inkwartieringslijsten van Den Bosch.
Befaamd, omdat zoiets voor zover mij bekend van geen enkele stad bestaat

https://www.bossche-encyclopedie.nl/bronnen/inkwartiering/_index.2.htm

Het navigeren gaat wat onhandig, het beste is om het zoekvenster in het hoofdmenu te gebruiken,
dat gebruik maakt van Google.

Infanterie Regiment 671b

Garnizoen
[...]
1777 Hulst/Sas van Gent
1778 's Hertogenbosch
1779 Namen
1782 Bergen op Zoom
1783 Zierikzee
1784 Hellevoetsluis/Lillo en Scheldeforten
1785 Brielle, Goeree, Hellevoetsluis, Oudorp/'s Hertogenbosch
1786 Coevorden/Coevorden en schansen
1790 Philippine, IJzendijke/Sluis
1792 Maastricht
1794 Venlo

Dank Jan C
(Helaas wat ik zoek staat er niet bij)

Grtn

Hallo Jan Keevel,

Je vraag aan mij is door Jan Clavaux beantwoord.

De getranscripeerde inkwartieringslijsten bevinden zich inzet archief den Bosch.

Naast aankomst van het legeronderdeel, commandant en aantal manschappen staan daarvan de namen, adressen  en de bewoner daarvan vermeld.

Zo kwam ik er achter dat de voorvader (uit Sudlohn) van mijn (ex) zwager Frans Eppings 2 of 3 jaren voor zijn huwelijk (1730/1731) er al verbleef.

Van zijn huwelijk zijn er 2 inschrijvingen, t.w. 1 onder patroniem en 1 onder familienaam.

Door te googlen op namen van zijn dienstmaten kun je hun herkomst- en vertrek- plaatsen achterhalen.

Meen mij te herinneren, dat het gezin van militairen meetrok dus niet achterbleef. Ronselpraktijken van huursoldaten zijn niet zo fris.

Jij noemt 1e Infanterie Bataljon en Wikipedia Nationalen nr. 2 B. Het is dus de vraag of het om dezelfde van Aduard gaat. Historie van alle legeronderdelen is terug te vinden onder Dutch Regiments. Willem H. doet hier (Nationalen nr. 2) een greep uit.

Allen bedankt voor de antwoorden en opmerkingen. Sommingen wat meer van toepassing dan de anderen, maar ik heb naar aanleiding hiervan mijn beeld van hoe het in elkaar stak wel wat bijgesteld. Ging ik er in eerste instantie van uit dat Adam in het leger ging om zijn gezinnetje te kunnen onderhouden, en maandelijks een gedeelte van zijn soldij voor dat doel opstuurde naar Friesland, nu ga ik er van uit dat hij misschien zijn gezin ontvluchtte en nooit weer terug is geweest. Ik heb nog niet gevonden dat zijn vrouw met een andere man is gaan samenwonen, weet ook niet wanneer en waar ze is overleden. Verder ben ik nog benieuwd wat Adam in de tijd tussen 1784 (hellevoetsluis) en 1802 (Witten) heeft gedaan. En natuurlijk hoe hij in Witten terecht is gekomen. Zo leggen we elke keer weer een stukje van de puzzel.

Stamboek van Adam Johannes :

Infanterie Regiment 671b - Regiment Nationalen 2 :

In 1772 werd de officiële benaming vastgesteld als Regiment Nationalen 2.
[...]
Kolonel
06-03-1671 A Karel Rabenhaupt Baron van Sucha, 31-05-1672 luitenant-generaal 
06-09-1673 B Arend Ludolf Gockinga
19-06-1686 C Barend Johan van Prott
01-03-1703 D Ludolf Luirt van Ripperda, 01-01-1709 brigadier
27-03-1722 E Frederik Willem Lewe
06-09-1728 F Gerard Sichterman
16-02-1730 G Berend Baron Lewe van Aduard, overl. 02-12-1791, 01-01-1742 generaal-majoor, 
                       16-05-1747 luitenant-generaal, 18-12-1772 generaal
14-12-1791 H Cornelis Baron van Maneil, generaal-majoor, 10-01-1794 luitenant-generaal