stamboomforum

Forum logoMilitairen » Vrouwen tijdens/na tiendaagse veldtocht



Profiel afbeelding

Bij het onderzoek naar mijn voorouders uit de omgeving Valburg/Herveld in Gelderland vond ik een geboorte akte in het archief van Oosterhout. Let wel: niet Oosterhout bij Nijmegen, maar Oosterhout in Noord-Brabant.

De ouders zijn voor 1832 alleen in de omgeving Valburg/Herveld te vinden en erna ook. In die omgeving zijn ze getrouwd (in 1830) en daar is ook de rest van de kinderen geboren. In de huwelijksakte staat ook dat de vader bij het huwelijk al aan de verplichtingen van de militie had voldaan. Hij was toen arbeider.

Op de geboorteakte zelf valt te lezen dat de vader destijds bij de Geldersche Schutterij zat. Daar was hij hoornblazer. Gezien de datum (begin 1832)  lijkt het me te gaan om de periode na de Tiendaagse Veldtocht. Uit speurwerk op internet begrijp ik inmiddels dat er in het zuiden van Nederland tot 1839 troepen gelegerd waren, dus daar zal hij dan wel toe behoord hebben, lijkt me? Ik veronderstel dat de vader alsnog is opgeroepen toen het zuiden zich af wilde gaan scheiden, want ik las dat er een dienstplicht was van vijf jaar en dat je daarna nog vijf jaar een soort 'reserve' was. In december 1832 waren de vader en moeder gewoon weer thuis in Andelst (Herveld), want toen werd het volgende kind daar geboren.

Wat ik opvallend vind is dat de moeder van het kind blijkbaar ook in Oosterhout woonde(?) Volgens de akte was haar beroep daar waschvrouw. Het kind is geboren in Oosterhout zelf en niet in een of ander tentenkamp tussen de schutters.

Weet iemand hoe het kan dat die vrouw in Oosterhout zat in 1832 en niet gewoon 'thuis'? Was het gebruikelijk dat vrouwen de mobiele schutterij achterna gingen?

Groet,

Christa

Gemeente Oosterhout Brontype boek Archiefnummer 2004 Archiefnaam Ambtenaar van de burgerlijke stand Oosterhout Registernaam Geboorteregister 1832 Code OTH_G_1832 Periode register 1832 Aktenummer 12   Kind Wilhelmina Johanna Meijer Geboorteplaats Oosterhout Geboortedatum 18-01-1832 Geslacht v   Vader Johannes Meijer   Moeder Geertruida Bastiaans

 

C. Leibbrand-de Jong - 20 mar 2012 - 22:21

Een voorvader van mij, die infanterist was, en ook meegeweest is met de Tiendaagse Veldtocht,was in die periode (jaren 1830) in het zuiden van het land gelegerd/ingekwartierd, o.a. in Deurne. Een van zijn kinderen is in 1833 daar geboren, zijn vrouw (afkomstig uit Breda) was derhalve ook daar aanwezig. Bij haar overlijden in 1838 in Vierlingsbeek, waar het gezin waarschijnlijk ook ingekwartierd was, was ze net als de door jou genoemde moeder 'waschvrouw'. Blijkbaar werden (misschien vooral van militairen van hogere rang) ook de vrouwen en eventuele kinderen bij de plaatselijke bevolking ingekwartierd.

Marije Essink - 21 mar 2012 - 10:34

Dank je wel voor je reactie, Marije!

Ik bedacht nog: de moeder van het kind, Geertruida Bastiaans, was een kind van wie de vader niet bekend was. Van háár moeder, ene Jenneke Bastiaans, kan ik verder geen overlijdensakte vinden online. Er is wel een Jenneke Bastiaans, maar daarvan klopt o.a. de leeftijd niet en die is ook weer getrouwd met iemand die ik verder helemaal niet kan lijmen met de familie.

Misschien was er verder niet zoveel familie en was dat een reden om mee te reizen met de troepen en te werken als waschvrouw.

Of slaat nu mijn fantasie op hol? ;-)

Van soldaten onder Napoleon heb ik trouwens wel kunnen vinden dat er ook vrouwen  mee gingen met het leger. Dus het is niet een heel onbekend fenomeen.

Misschien moest ik eens zoeken of ik informatie kan vinden over die Joannes Meijer in de stamboeken van de Geldersche Schutterij. Ik geloof dat die in Arnhem aanwezig zijn.

't Is wel interessante materie: een echte soldaat uit de tijd van de Tiendaagse Veldtocht in de familie. Die had ik nog niet!

Groet,

Christa

C. Leibbrand-de Jong - 22 mar 2012 - 10:11


Hoi Christa, graag gedaan hoor. Ik moet zeggen dat ik er niet het fijne van weet, maar blijkbaar was het toch wel enigszins gebruikelijk dat de vrouwen en eventuele kinderen van (tenminste sommige) militairen gewoon mee gingen naar het gebied waar de echtgenoot/vader gelegerd was. Soms werd men in tentenkampen ondergebracht, maar veelal ook bij de plaatselijke bevolking ingekwartierd.

Denk dat het wel interessant zal zijn om de stamboomgegevens te pakken te krijgen, daar kan een hoop leuke informatie in staant. Mijn voorvader was een Zwitser die eerst in een van de vier Zwitserse Regimenten in Nederlandse dienst zat, en later overging naar de Nederlandse infanterie. Hij heeft zoals gezegd de Tiendaagse Veldtocht meegemaakt en was in de jaren 1830 gelegerd in Zuid-Nederland. Na het overlijden van zijn vrouw kwam hij in 1839 met zijn twee overgebleven kinderen (er waren ook twee overleden) als militair kolonist naar de armenkolonie in Veenhuizen, waar hij waarschijnlijk de arbeiders in het gareel moest houden.

Inderdaad wel heel interessant, zo'n militaire voorouder!

groetjes, Marije

Marije Essink - 22 mar 2012 - 15:01







Plaats een reactie

Om reacties (en nieuwe onderwerpen) te plaatsen op het Stamboom Forum dient u eerst in te loggen! Nog geen lid? Registratie is gratis en snel!


Inloggen Registreer nu