(Vervolg / Fortsetzung: T i p s)
6. Eerst dus: naar het Standesamt waaronder uw geboorteplaats valt, voor een afschrift van uw geboorteakte.
Dit kunt u ook in Nederland goed gebruiken, namelijk om bij de trouwgemeente van uw ouders een afschrift van hun huwelijksakte aan te vragen.
Neem eerst contact op, en vraag of u voor informatie persoonlijk ter plaatse moet zijn, of dat men liever heeft dat u alle vragen naar documenten schriftelijk indient; dat voorkomt dat u voor niets reist.
Als u persoonlijk erheen reist: zorg dat u uw identiteitsdocumenten, en voldoende geld bij u heeft!
7. In het algemeen is genealogisch onderzoek in Duitsland heel moeilijk, veel moeilijker dan in Nederland, omdat door de strenge privacyregels informatie van na 1875 bijna niet toegankelijk is (wel wordt in 2009 een meer "liberale" regeling van kracht, maar we leven nu nog in 2008).
Maar voor de zoektocht naar uw vader is er wel hoop, want er is een grote uitzondering: voor nakomelingen (Abkoemmlinge). En u bent de dochter, dus een Abkoemmling.
Ook in Duitsland zult u dat bij uw zoektocht naar informatie eerst moeten bewijzen, en dat begint bij de geboorteakte (Geburtsurkunde): om daarvan een afschrift in handen te krijgen, zou u dus eerst een afschrift moeten hebben... een Catch-22-situatie, kip-of-ei-vraagstuk? Maar nee, geen probleem: de ambtenaar aan de balie kan ter plekke controleren dat u bent wie u zegt dat u bent, als hij of zij uw identiteitsbewijs ziet, en uw persoonsgegevens met uw geboorteakte vergelijkt, voordat hij of zij u een afschrift (vraag een afschrift, dus de complete inhoud; geen Auszug of extract/uittreksel!) ervan afgeeft.
[Reken op ongeveer 7 tot 10 euro aan kosten].
8. Naast de burgerlijke stand (Personenstand oftewel Zivilstand), opgebouwd uit akten die als het ware "momentopnamen" uit een mensenleven als foto's weergeven (geboorte; huwelijk / geregistreerd partner-
schap ; overlijden), en een verzameling per gezin, het Familienbuch,
is ook het bevolkingsregister, het (Einwohner)Melderegister heel belangrijk, aangezien dit uiteindelijk een "sluitende" registratie oplevert die een heel mensenleven volgt, vergelijkbaar met een film.
9. Interessant voor uw onderzoek lijkt het het me,
a) dat u zou gaan zoeken op internet naar bronnen die in principe voor iedereen toegankelijk zijn, zoals archieven. Over de periode vóór 1875, die gemakkelijk is qua bronnen, kunt u heel veel informatie vinden;
veel interessanter is eerst het zoeken naar de periode terug in de tijd, van 2008 naar 1875.
Er blijven immers, als het moeilijk is om toegang tot overheidsbronnen te krijgen (bv. Zivilstandsurkunden), heel veel bronnen over, zoals adresboeken, telefoonboeken, bedrijvengidsen, enz. - en overheidsbronnen die om één of andere reden toch openbaar zijn gemaakt (veroeffentlicht).
De pagina "Deutsche Archive im Internet" is heel bruikbaar:
http://www.archivschule.de/content/33.html
en daarbinnen vooral de overheidsarchieven: "Staatsarchive im Internet"
http://www.archivschule.de/content/23.html
Per deelstaat (Bundesland) kunt u dan verder zoeken.
Veel archieven hebben historische bronnen met persoonsgegevens, die u kunt vinden als u eerst naar een plaatsnaam zoekt, en dan naar trefwoorden als bijvoorbeeld:
- Personenstand
- Personenstandsaufnahme
- Adressbuch
- Einwohnerbuch
- Melderegister
- Einwohnerregister
- Familienkundliche Quellen
- Telefonbuch
- Personalakten
enz. enz.
b) bij instanties (Behoerden): dat u afschriften zou krijgen, als blijkt dat u daar recht op heeft, uit de volgende bronnen (Quellen):
- uw geboorteakte en die van uw vader en moeder
- de huwelijksakte van uw ouders (Nederland)
- het Familienbuch van het gezin waarin u bent opgegroeid
- de vermeldingen in het bevolkingsregister (Melderegister) van u, uw vader en uw moeder in het verleden; en speciaal: een afschrift uit het Melderegister dat u de informatie geeft, in welke gemeente uw vader ingeschreven is als inwoner ("gemeldet ist")
10. Voor de burgerlijke stand is de desbetreffende wettelijke regeling het Personenstandsgesetz,
waarvan u de tekst in de nieuwste versie van 13 maart 2008 kunt lezen op deze internetsite: <http://www.gesetze-im-internet.de/persstdg/BJNR011460937.html#BJNR011 460937BJNG001300314> .
De complete wetstekst lijkt mij interessant voor u, maar wel het meest artikel 61, lid 1
(Paragraph 61, Absatz 1):
§ 61
(1) 1. Einsicht in die Personenstandsbücher, Durchsicht dieser Bücher und Erteilung von Personenstandsurkunden kann nur von den Behörden im Rahmen ihrer Zuständigkeit und von Personen verlangt werden, auf die sich der Eintrag bezieht, sowie von deren Ehegatten, Vorfahren und
A b k ö m m l i n g e n .
2. Behörden haben den Zweck anzugeben. 3. Andere Personen haben nur dann ein Recht auf Einsicht in die Personenstandsbücher, auf Durchsicht dieser Bücher und auf Erteilung von Personenstandsurkunden, wenn sie ein rechtliches Interesse glaubhaft machen.
11. Dan het Melderegister (in het Meldeamt, waarschijnlijk dus ondergebracht bij Buergerservice, Buergeramt, Rathaus, enz. enz.).
Voorzover ik kan zien, wordt de vraag of u toegang heeft tot informatie uit het Melderegister bepaald door het recht van de deelstaat (Bundesland), dus door het desbetreffende Landesmeldegesetz.
- Allereerst: u z e l f. Het beste is, zogenaamde "Melderegisterauskunft" over uzelf aan te vragen; u zukt veel hebben aan deze informatie, over de h e l e periode (dus van alle gemeenten gedurende de tijd) dat u in Duitsland ingeschreven ("gemeldet") bent geweest.
- Dan, als u een idee heeft bij welke Gemeinde/Stadt u die moet zoeken, die over uw vader en uw moeder.
Hier lijkt ongeveer hetzelfde te gelden: hoe gedetailleerder de informatie die u zoekt, hoe kleiner de kans dat u behoort tot de kring van personen die recht op "toegang" heeft.
[!!!] Maar let op: de wet bepaalt dat, in bijzondere gevallen, een "Auskunftssperre" geldt, of de betrokkene kan de "Auskunft widersprochen haben".
Voor u interessant is om zoveel mogelijk informatie te krijgen, dus: de zogenaamde "erweiterte Melderegisterauskunft".
Zie, bijvoorbeeld, de informatie op de internetsite van de gemeente Potsdam:
http://www.potsdam.de/cms/beitrag/10003491/27314/
---------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------- ------
"Melderegisterauskunft - Kurzbeschreibung der Leistung
Melderegisterauskünfte können an Bürger oder Firmen zu namentlich Benannten erteilt werden. Man unterscheidet:
-einfache Melderegisterauskunft
-erweiterte Melderegisterauskunft
-Melderegisterauskunft mit erhöhtem Suchaufwand
bei einer einfachen Melderegisterauskunft werden mitgeteilt:
1. Familiennamen
2. Vornamen
3. Doktorgrad
4. gegenwärtige Anschriften
5. die Tatsache dass der Einwohner verstorben ist
bei der erweiterten Melderegisterauskunft werden zusätzlich mitgeteilt:
1. Tag und Ort der Geburt,
2. frühere Vor- und Familiennamen,
3. die Angabe verheiratet oder nicht,
4. Staatsangehörigkeiten,
5. frühere Anschriften
6. Tag des Ein- und Auszugs
7. gesetzliche Vertreter
8. Sterbetag und -ort
[.... ] Besondere Voraussetzungen:
- Die gesuchte Person muss in Potsdam gemeldet oder gemeldet gewesen sein.
- [!!!] Von den Auskunftsersuchenden ist ein b e r e c h t i g t e s I n t e r e s s e im Falle der erweiterten Melderegisterauskunft nachzuweisen.
[.....] Besonderheiten:
Eine Melderegisterauskunft kann nicht erteilt werden, wenn der Betroffene nicht eindeutig identifiziert werden kann.
Eine Melderegisterauskunft darf nicht gegeben werden, wenn der Betroffene dieser Auskunft widersprochen hat.
Jede Melderegisterauskunft ist ausgeschlossen, wenn eine Auskunftssperre bei Gefährdung schutzwürdiger Belange für Betroffene im Melderegister vermerkt ist.
[......] Erforderliche Unterlagen/Formulare
-einfache Melderegisterauskunft:
ein mündlicher (persönlich) oder formloser schriftlicher Antrag
-erweiterte Melderegisterauskunft
ein mündlicher (persönlich) oder formloser schriftlicher Antrag;
Nachweis eines berechtigten Interesses für die Melderegisterauskunft
-erweiterte Melderegisterauskunft mit erhöhtem Suchaufwand:
formloser schriftlicher Antrag;
Nachweis eines berechtigten Interesses für die Melderegisterauskunft
[......] Gebühren
Bei Antragstellung wird eine Gebühr in Höhe von:
-5,00 EUR für eine einfache Melderegisterauskunft
-8,00 EUR für eine erweiterte Melderegisterauskunft
-ab 9,00 € je nach Aufwand pro Person für eine Melderegisterauskunft mit erhöhtem Suchaufwand
fällig.
---------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------- -----------
12. Voor sommige Staedte of Gemeinden kunt u de internetpagina met zulke informatie misschien snel op het spoor komen, als u op
www.Google.de zoekt met, naast de plaats van de Stadt of Gemeinde die u zoekt, bv. Essen, bijvoorbeeld deze trefwoorden
in het zoekvenster [ ] :
[ Essen + standesamt ]
[ Essen + einwohnermeldeamt ]
[ Essen + "auskunft aus dem melderegister" ]
[ Essen + "melderegisterauskunft" ]
13. En als u dan een hoeveelheid informatie uit het "moderne" tijdperk (1875-2008) heeft verzameld, "dann erst recht" bent u goed toegerust om goed voorbereid verder te zoeken in de historie vóór 1875!
Er verandert wel heel veel ten goede in 2009, de wet wordt in Duitsland iets "liberaler", zie b