Ik zit met het volgende dilemma. Op 15-02-1812 is er een akte van naamsaanneming van de familienaam Papa door Geertje jans (1773-1849) voor haa en voor haar kinderen, Lysbeth, Roel, Jan, Stijntje en Hiltje. Zij is de weduwe van Johannes Roels. Echter haar kinderen krijgen uiteindelijk niet de naam Papa maar van der Woude. Op 31 december 1811 heeft de broer van haar man, Jochum,  de naam van der Woude aangenomen. Ik zie verder in alle documenten dat wijlen haar man Johannes Roels ook de naam van der Woude heeft gekregen en al haar kinderen. Alleen zij, Geertje Jans, blijft trouw aan de naam Papa. Nergens kan ik vinden wanneer de naamsverandering van haar kinderen heeft plaatsgevonden. Weet iemand of dit ergens gedocumenteerd is. 

Mijn inschatting (maar die geef ik graag voor beter): Geertje komt uit de Papa-familie en heeft die naam aangehouden. (Of ze had een andere reden om zich zo te noemen.)  Als weduwe liet ze dat meteen ook maar voor haar kinderen registreren.
Echter, die gingen daar niet in mee en kozen later voor de naam van hun vader's familie.
Uw probleem: dat laatste schijnt dus niet geregistreerd te zijn. Lijkt me een non-probleem. Er gebeurde in de beginjaren van de burgerlijke stand zovéél wat niet geregistreerd werd...

Deze vraag is hier opnieuw gesteld. Zie voor de eerdere discussie hier : link

Beste Feitze,

In maart 1811 werden de Zeven Verenigde Nederlanden ingelijfd bij het keizerrijk Frankrijk onder leiding staande van Napoleon Bona parte.

De gehele "Franse wetgeving" werd toen van kracht en geleidelijk ingevoerd. Alle voorschriften werden tweetalig aangeleverd. Linker bladzijde Franse tekst en de rechterzijde Nederlandse tekst. Na de slag van Waterloo kwam koning Willem I aan het roer.

Hij prolongeerde de gehele "Franse Wetgeving". Af en toe werden hierop  bij Koninklijk Besluit kleine aanpassingen gedaan.

Enerzijds werden de instructies strak na geleefd, en anderzijds soms in het geheel niet toegepast.

Zo moest een naamswijziging officiëel gemeld worden bij de Arrondissementsrechtbank.  Velen lieten dat achterwege.

In die tijd was ook mode om dubbele namen te voeren. Een paar namen, bv. Kars-Sijpestein, naam van de linoleum frabrikant voegde de naam van zijn grootmoeder toe, want deze dreigde uit te sterven. Een andere bekende is Winkler-Prins. De heer Winkler voegde in 1834 de naam van zijn oom Prins toe, die hem gesteund had om zijn universitaire studie afe te ronden. Beide zijn volgens mij nooit gemeld bij een Arrondissementsrechtbank.

Pas toen met ingang van 1 oktober 1838 het "Nieuw Burgerlijk Wetboek werd ingevoerd en de Code Civil  uit de Franse tijd verviel, werd het anders.

Het recht van naamswijziging mocht alleen met toestemming van de "Koning". De kosten daaraan verbonden waren nog al hoog en het verzoek met redenen worden omkleed. Dus een dure aangelegenheid.

Daarom zoek in de periode 1811 - 1838 niet naar dit soort registraties, want ze zijn in meeste gevallen nooit gemeld en vastgelegd.

Registreer de veranderingen en zet zo nodig achter de familienaam : Papa, na 18.. gewijzigd in : van der Woude. 

Eén van genealogisch programma's, die ik gebruikte had hiervoor de term Alias (wordt ook genoemd).

Er zijn ook in 1811 families, waarvan de  5 broers, die ieder verschillende familie- (achternaam) aan namen.

Het Decreet van Napoleon zei dat een familenaam moest aannemen, maar dicteerde niet dat dit dezelfde moet zijn.

Mijn advies is registreer en zoek nodeloos de zeer weinig geregistreerde gewijzigde familienamen.

Misschien kom je er achter, waarom iemand  een andere achternaam heeft gekregen.

Bedenk ook dat vele mensen in die tijd nog niet konden lezen of schrijven. De ambtenaar noteerde en schreef fonetisch neer wat hij hoorde. De burger had aan zijn plicht van melding voldaan.

Nu wij alles kunnen vergelijken, zeggen wij af en toe als genealogen, dat er nog al wat fouten zijn gemaakt.

Groeten van Terkos

Beste Petra en Terkos,

Hartelijk dank voor jullie reactie. Ben er blij mee en kan nu verder. Vraag aan Terkos, mag ik naar je naam verwijzen in mijn boek, omdat ik een deel van uw uitleg wil gebruiken.

groeten

Feitze