Tijdens mijn onderzoek ontdekte ik dat een van mijn voorouders, Schelte Ferwerda op 6-12-1861 in Zweeloo is overleden. Het opmerkelijke was dat in de akte staat dat gebeurt moet zijn in het huize van arrest. De aangever is de lokale veldwachter, dus ongetwijfeld zal dit kloppen.

Ik verbaas me er over dat een dorp met zo'n 1.000 inwoners een huis van arrest had, valt hier iets over te achterhalen?

Daarnaast ben ik ook erg benieuwd was Schelte gedaan heeft om gearresteerd te worden. Zijn hier archieven van?

Dat hij in de problemen kwam is overigens niets nieuws, dit gebeurde eigenlijk zijn hele leven. Alleen dat de afloop op deze manier was had ik niet verwacht.

In de overlijdensakte staat ook dat hij ”zonder vaste woonplaats” was, mogelijk daarom opgepakt.

Ik vermoed sterk dat hij dezelfde persoon was als die gehuwd was met Aaltje Douwes. Op alledrenten.nl is genoeg over hem te vinden. Maar bijvoorbeeld ook op allekolonisten.nl. In 1832 te Veenhuizen - maar dat was wellicht al bekend?

En hier is ook sprake van Frederiksoord en Ommerschans (vanaf scan 500). Etc:

Bedankt voor het meedenken. Het was een een gezin dat inderdaad geen vaste woon/verblijfplaats had. Reizigers die leefden van handel em als opgegeven beroep scharenslijpers hadden.

uiteindelijk zijn ze gearresteerd wegens bedelarij en zo via Veenhuizen in Ommerschans terecht gekomen.

maar dat was al veel eerder in het leven van Schelte. Daarna kom ik niet veel meer tegen. Het gezin komt in Bonnerveen terrecht. Daar is mijn voorvader geboren. Die ook scharenslijper werd.

Zijn vader komt vervolgens alleen nog voor als vader van bruid, bruidegom en overledene.

Uiteindelijk is de laatste vermelding die ik kon vinden zijn overlijden in het arresthuis.

de combinatie daarvan en zijn hoge leeftijd vind ik bijzonder. Vandaar dat ik afvroeg of er ergens meer informatie te vinden zal zijn over zijn aanhouding en doodsoorzaak.

zelf weet ik eigenlijk vrijwel niets over deze kant van mijn familiegeschiedenis. Hier werd over gezwegen.

Ik kan over een Huis van Arrest te Zweeloo trouwens niks terug vinden; ik zou dat b.v. hier wel verwachten.

Dorpsgevangenis uit Zweeloo 1862, zie link hieronder. Misschien zat Schelte in een soortgelijke voorganger?

https://zoom.nl/foto/terug-in-de-tijd-11-dorpsgevangenis/1927930/undefined
 

Zelf geen ervaring mee, hoor. Maar als je oude (kinder)boeken leest zat er in kleinere dorpen steevast een cel onder kerktoren!  Ja, je moest een dronken man toch èrgens laten ontnuchteren.

Op vele plaatsen had de veldwachter in het dorp een cel op zijn eigen terrein. Daar kon hij iemand ter ontnuchtering op sluiten.

 De Huis van arrest is een mooie term voor een cel op het erf van de veldwachter,

Groeten van Terkos

Ik ben er inmiddels achter dat de gevangenis die hierboven gelinkt staat in het museum Ellert en Brammert te zien is. Wel opmerkelijk dat deze blijkbaar uit 1862 stamt, terwijl Schelte eind 1861 is de vorige 'gevangenis' overleden is. Of ooit te achterhalen valt of daar een verband tussen bestaat?

Ik heb het museum gemaild, misschien stond deze gevangenis er net iets eerder, dan zou de vraag redelijk afgesloten zijn. Alleen het deel 'waarom zit een 76 jarige man vast in een huis van arrest' staat dan nog open.